وبلاگ

توسعه اقتصادی نیازمند سرمایه گذاری در بخشها و فعالیتهای مختلف اقتصادی است. بدون سرمایه گذاری در طرحهای زیربنایی و روبنایی نمی توان انتظار گسترش اشتغال، تولید و رفاه اقتصادی را داشت. امروزه بسیاری از کشورهای جهان، تمایل شدیدی به جذب سرمایه های خارجی پیدا کرده اند. یکی از راه های مفید و مناسب بدین منظور ایجاد « مناطق پردازش صادرات » یا مناطق آزاد تجاری صنعتی است. مناطق پردازش صادرات به عنوان برداشتی جدیدتر از مناطق آزاد,  یک مکان جغرافیایی برون بوم, برای بنگاه ها شرایط مناسب وآزاد کسب وکار فراهم شده است.از دهه 1950EPZ ها بطور فزاینده ای , هم در کشورهای توسعه یافته و هم در کشورهای در حال توسعه , به مثابه ابزاری برای بهبود سرمایه گذاری مستقیم خارجی صادرات گرا ایجاد شده اند ; در حقیقت , اغلب برندگان جذب FDI , حداقل یک EPZ   (اغلب بیش از یک منطقه ) برای ایجاد صنایع صادراتی ایجاد کرده اند که در بین کشورهای در حال توسعه , بیشتر این مناطق در آسیا واقع شده اند. اهداف اولیه از ایجاد منطقه آزاد بدین شرح است : 1_ ایجاد در آمد ارزی به وسیله بهبود صادرات کالاهای غیر سنتی ; 2_ اشتغال زایی برای کم نمودن بیکاری یا مشکلات ناشی از بیکاری یا مشکلات ناشی از بیکاری در کشور و درآمد زایی 3_ جذب FDI و انتقال تکنولوژی , انتشار دانش و اثراتتظاهری که این موارد به مانند کاتالیزوری برای بنگاه های داخلی در گیر در تولید کالاهای غیر سنتی عمل می کند.در مناطق آزاد , به طور نامحدود واردات مواد خام  , داده های واسطه ای و کالاهای سرمایه ای به صورت معاف از حقوق گمرکی برای تولیدات صادراتی مهیا بوده و تشریفات زائد دولتی کمتر و انعطاف پذیری قوانین کار برای بنگاه ها در مناطق , نسبت به بازار داخلی بیشتر است.از سوی کشور میزبان , به بنگاه های EPZ ها, بخشودگی و معافیت مالیاتی و امتیاز اعطا می شود و در این مناطق , خدمات ارتباطی و سایر زیر ساختها, مطلوبتر از حد متوسط مابقی اقتصاد میزبان , موجود است . از نظر مالکیت , بنگاه های این مناطق , می توانند داخلی, بین المللی یا به صورت سرمایه گذاری مشترک باشند.

 

1_2_ بیان مسئله

 

نکته اساسی که از بعد نظری و تجربیات کشورها می توان دریافت , نقش برجسته FDI در فعالیتهای  EPZ ها ست; به عبارتی , تمام اهداف مورد انتظار از مناطق ,شامل ایجاد درآمد ارزی وبهبود صادرات _ که منجر به نام گذاری مناطق آزاد به عنوان مناطق پردازش صادرات شده _ در گروی جذب FDI است و بدون جذب آن یا جذب کم آن , این اهداف به نحو شایسته تحقق نمی پذیرند. نرخ تورم بالا و جذب کم سرمایه گذاری داخلی به مناطق آزاد , نشانگر زنگ خطری برای کشور است که این موضوع از یک سو باعث کاهش سرمایه گذاری خارجی به مناطق و از سوی دیگرجذب کم سرمایه گذاری داخلی نیز به دلیل اثر مکملی آن بر جذب مستقیم خارجی , جذب مستقیم سرمایه گذاری خارجی به مناطق را کاهش می دهد.

 

1_3_ضرورت تحقیق

 

ضرورت تحقیق از آن جهت است که با تو جه به رکود اقتصادی که کشور با آن مواجه است جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی می تواند مرهمی قوی برای بهبود وضعیت بیمار اقتصادی کشور باشد و موجبات رشد و شکوفایی اقتصادی را فراهم سازد.

 

1_4_اهمیت تحقیق

 

اهمیت تحقیق از آن جهت است که جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی باعث تقویت بخش تولید و بخش صادرات شده وبه دنبال آن موجب کاهش بیکاری و بالا بردن در آمد ارزی کشور ورونق اقتصادی می شود.

 

 

1_5_ اهداف تحقیق

 

1_5_1_  شرایط و محیطی که با عث ایجاد انگیزه در سرمایه گذار کشور مبدا برای FDI  در کشور مقصد می شود .

 

1_5_2_ شناسایی محدودیتهای ایران در جذب FDI .

 

1_5_3_ علل عدم موفقیت ایران در جذب FDI .

 

1_5_4_ تعیین کننده های مکان FDI در کشور میزبان .

 

1_6_سوالات پژوهش

 

1_6_1_ عوامل موثر بر جذب سرمایه گذاری خارجی چیست؟

 

1_6_2_ چرا شرکتها تمایل دا رند به جای صدورکالاها و خدمات و فروش داراییهای خلق شده خود که به   صورت داراییهای تکنولوژیکی و مهارتهای مدیریت و باز اریابی است ، در خارج سرمایه گذاری کنند؟

 

1_6_3_ عوارض ناشی از FDI در چه بخشهایی از کشور میتواند نمایان شود ؟

 

1_6_4_نقش EPZ ها در جذب FDI چیست؟

 

1_6_5_FDI    به چه اشکالی در کشور میزبان شکل میگیرد؟

 

1_7_فرضیه‏های تحقیق

 

1_7_1_ ارتباط بین تورم و جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در مناطق آزاد تجاری کشور منفی است.

 

1_7_2_ ارتباط بین سرمایه گذاری داخلی و جذب سرمایه گذاری خارجی در مناطق آزاد تجاری کشور مثبت است.

 

1_7_3_ افزایش نرخ بهره خارجی باعث  کاهش سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشور می گردد.

 

1_8_ روش تحقیق

 

1_8_1_ نوع روش تحقیق

 

برای تخمین مدل، از مطالعه وینا دی آنچارز در مورد تحلیل جذب FDI  به EPZ  ها استفاده شده است . با توجه به مطالعه مذکور،تخمین  مدل برای این رساله به شکل  عبارت زیر نمایان می شود.

 

t=1380 -1391

 

 = i کیش، قشم، چابهار، انزلی، ارس

 

ضمن در نظر گرفتن صرفه جویی در لحاظ کردن تعداد متغیرها، تنها متغیرهای در دسترس از مناطق آزاد ایران را در این رساله لحاظ کرده ، و بیش از این نیز نیاز  نبوده است. متغیر های مستقل در این مطالعه عبارتند از ،  نرخ بهره واقعی سوئیس،  نرخ تورم ایران بر اساس شاخص تعدیل کننده GDP،  سرمایه گذاری داخلی در هر یک از مناطق که با CPI ایران تورم زدایی شده است و متغیر  که سرمایه گذاری خارجی جذب شده به این مناطق می باشد که با CPI آمریکا تورم زدایی شده است و به عنوان متغیر وابسته وارد مدل می شود. برای تجزیه وتحلیل مدل از داده های پانل دیتا استفاده شده است.

 

1_8_2_ ا بزار گرد آوری

 

جامعه آماری تحقیق شامل اطلاعات مربوط به سرمایه گذاری داخلی و سرمایه گذاری خارجی جذب شده در پنج منطقه آزاد تجاری در کشور می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات در این پژوهش از آمار توصیفی و استنباطی استفاده خواهد شد.

 

1_8_3_منابع جمع آوری اطلاعات

 

کتابخانه ای ، سازمان هماهنگی مناطق آزاد،

 

1_9_تعریف واژه ها و اصطلاحات

 

1_9_1_سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI)

 

فرایندی است که به وسیله آن , یک کشور (کشور مبدا), مالکیت داراییها را در یک کشور دیگر (کشور میزبان) با هدف کنترل تولید , توزیع و دیگر فعالیتها بدست می آورد .به عبارتی دیگر (FDI) زمانی است که یک سرمایه گذار مقیم در یک کشور , سرمایه گذاری در کشور دیگر انجام دهد که بر روی آن کنترل و مدیریت داشته باشد. 

 

1_9_2_ مناطق آزاد (EPZ)  

 

یک مکان جغرافیایی برون بوم  به نسبت کوچک در داخل کشور است که هدف از ایجاد آن , جذب صنایع صادرات گرا با ارائه شرایط مطلوب برای تجارت و سرمایه گذاری است.منظور از برون بوم ناحیه ای از کشور در حال توسعه است که از نظر شرایط ، نظیر قوانین و مقررات صادرات و واردات ، پولی و مالی ، زیر بناها و… ، از مابقی اقتصاد کشور متمایز است.

 

1_9_3_شرکتهای فراملیتی

 

شرکتهای فراملیتی یا TNC   شرکتهایی هستند که فرایند تولید کالا یا خدماتشان در بیش از یک کشور اتفاق می افتد وحتی در آمد این شرکتها ممکن است ازGDP  بعضی از کشور ها بیشتر باشد.

 

1.Foreign Dirdct Investment

 

 

 

2  Export  Processing  Zones (EPZ)

 

3.Enclave